Mở phủ tam toà CHÚA BÓI – Tam vị chúa bói |Traloitructuyen.com

Or you want a quick look: Tam vị tổ bói là ai? Hiện các ngài được thờ phụng ở đâu?

Traloitructuyen.com cũng giúp giải đáp những vấn đề sau đây:

 

Với những người có căn mệnh tiên tri, bói toán (được ăn lộc bói) thì họ cần phải mở Phủ bói để các vị Chúa bói gia ân bảo hộ, tăng thêm khả năng bói toán để có thể giúp người. Vậy tam vị chúa bói gồm những ai? Cách mở phủ tam toà Chúa Bói như thế nào? Traloitructuyen.com xin gửi đến các bạn trong bài viết sau (tất cả chỉ mang tính chất tham khảo vì mỗi thầy mỗi phép).

• Lễ ngả quạt chúa bói
• Tam tòa Chúa Bói
• Tam vị chúa Tiên
• Tam vị tổ Mường
• Tam Tòa Thánh Mẫu
• Tam vị Chúa Mường

Tam vị tổ bói là ai? Hiện các ngài được thờ phụng ở đâu?

Mặc dù bây giờ không ai còn hầu hạ các ngài như các vị Tam vị chúa Mường, nhị vị chúa bà nhưng chúng ta không quên về các vị tổ bói vẫn được thờ phụng.

1. Tổ bói đệ Nhất Đá Nhân: Tổ Bói Đệ Nhất (chúa Nhất).

Đền thờ chúa đang được thờ tạm tại chùa Chùa A Nậu (chùa Sệu), thôn Đá Nhân, phường Ninh Khánh, Ninh Bình. Lăng tẩm chúa – Đền Chúa Đã bị phá chỉ còn ba pho Tượng Chúa và nhị vị Vương Cô Được đưa vào chùa.

Bia đá nhà chùa nhặt về mấy đồ tế khí và ba pho tượng cổ Được Thờ tạm. Không có bất cứ một vị Thánh nào của Tứ Phủ có được Bia Đá Ghi là Tiên Chúa. Bà là vị duy nhất được ghi tại tấm bia có chữ Trần Triều Tiên Chúa.

Bà chủ về coi tử vi, tướng mạo và kinh dịch, có xuất thân từ người nước Tống, tên thật là Hoàng Chu Linh – vợ vua Trần Thái Tông hay còn gọi là Huệ Túc phu nhân. Huệ Túc Phu Nhân là một nhân vật góp công không nhỏ trong rất nhiều sự việc quan trọng thời nhà Trần. Bà từng đánh cuộc tử vi thắng thái sư Trần Thủ Độ; từng giúp củng cố tinh thần kháng Nguyên và giúp Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn đảm nhiệm chức Quốc Công Tiết Chế; và cũng từng xem số mệnh cho rất nhiều tướng lĩnh con em nhà Trần.

Bấy giờ, sau khi đánh cuộc thắng thái sư, Hoàng Chu Linh xem tử vi gần hết cho mọi người ở trong triều. Lúc này, Trần Tử Đức mới mở lời rằng vợ chồng ông đã hộ tống gia tộc của Hoàng Bính qua 4 ngày về đến Thăng Long mà không biết Hoàng Chu Linh giỏi tử vi đến vậy, nên nhờ cô xem giúp. Ông cho hay mình sinh năm Mậu Tý, tháng 7, ngày 24, giờ Ngọ.

Hoàng Chu Linh bấm ngón tay tính số rồi trầm ngâm không muốn nói, khiến nhiều người sốt ruột. Nhà vua lúc này phải mở lời rằng Trần Tử Đức thống lĩnh ba hiệu bộ binh ở Ngũ Yên, trấn ngự biên cương, vận số liên quan đến an nguy của xã tắc, nên nếu có gì bất thường xin Hoàng Chu Linh đừng giấu. Hoàng Chu Linh đáp rằng: “Thiên cơ bất khả lậu. Khả lậu tổn âm đức. Tuy nhiên đấng chí tôn đã ban chỉ, thần đành viết ra. Xin bệ hạ ban cho thần bút mực.” Rồi Hoàng Chu Linh làm một bài thơ:

Ô hô!
Trung khả hữu nhị,
Nghĩa bất quá tam.
Anh hùng vi đệ nhất.
Sinh vi tướng, tử vi thần.
Vạn thế danh lưu thanh sử,
Nam thiên đại đại tồn chính khí.

Dịch là:
Than ôi!
Trung có thể có hai,
Nghĩa thì chẳng quá ba.
Anh hùng chỉ có một
Sống là tướng, chết thành thần
Vạn thế lưu sử xanh
Trời Nam chính khí mãi trường tồn.

Nhà vua xem xong liền nói: “Điều mà tiểu cô nương nói về Hầu. Có lẽ toàn thể những người hiện diện đều mong ước.” Trần Tử Đức cũng muốn Hoàng Chu Linh xem giúp vợ mình là Bùi Thiệu Hoa, nhưng lại không nhớ giờ sinh. Hoàng Chu Linh qua cung Thê của Tử Đức và quan sát sắc diện xinh đẹp của Thiệu Hoa thì nói rằng:

“Kể ra trong giới nữ lưu, mấy người được như phu nhân. Này nhé, nhan sắc nghiêng thành đổ núi, võ công cao tuyệt đỉnh, văn học uyên bác. Hiện nay phu nhân cùng quân hầu, ngồi trên mình ngựa, trấn ngự biên cương. Hào hùng thay. Sự nghiệp của phu nhân sau này đâu có thua gì công chúa nữ tướng Lê Chân thời Lĩnh Nam.”

Những lời tiên đoán này ai cũng nghĩ là tốt, mà không hiểu hết được ẩn ý, về sau này khi sự việc đã xảy ra rồi thì mọi người mới hoàn toán sáng tỏ.

https://youtu.be/X8KFdRcOkQ8

2. ĐỆ NHỊ TỔ BÓI: Chúa bà Đông Cuông Lê Mại Đại Vương

Đền thờ chúa chính tại đền Đông Cuông, thôn Bến Đền, xã Đông Cuông, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái.

Nằm ở bờ tả sông Thao, Đền Đông Cuông cách thành phố Yên Bái 55 km, cách trung tâm huyện Văn Yên 15 km về phía Tây Bắc, thuộc xã Đông Cuông, huyện Văn Yên. Đền thờ Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn, thờ các vị thần có công bảo vệ Tổ Quốc, nên các tác giả Đại Nam Nhất Thống Chí ghi là Đền Vệ Quốc và đặc biệt là nhà bác học Lê Quý Đôn thế kỷ XVIII đã xếp đền Đông Cuông vào danh mục “Dấu tích linh thiêng”. Với những  giá trị về văn hoá lịch sử, ngày 3/02/2009, Đền Đông Cuông đã đón nhận bằng công nhận di tích lịch sử cấp quốc gia.

Trên Ngàn Gió Cuốn Rung Cây
Dưới Khe Cá Lội Chim Bay Về Ngàn
Canh Khuya Nguyệt Lặn Sao Tàn
Chiếc Thoi Bán Nguyệt Khoan Khoan Chèo Vào ...

Theo ghi chép của Lê Quý Đôn trong “Kiến văn tiểu lục” và Thần Tích của dòng mo họ Hà coi việc giữ đền, thì ngôi đền Mẫu Đông Cuông ngày nay, trước đây thờ Đông Quang công chúa nổi tiếng anh linh. Đông Quang Công chúa là Lê Thị Kiểm. Bà là vợ của ông Hà Văn Thiên, người Tày Đông Cuông được triều đình giao cho cai quản Đông Cuông. Như vậy, Mẫu Thượng Ngàn nơi đây đã được hình tượng hóa bởi một nhân vật có thật trong lịch sử đó là Đông Quang Công Chúa. Nơi đây, bà Lê Thị Kiểm được hóa thân vào Mẫu Thượng Ngàn. Sử sách truyền lại rằng chiến công của nhiều triều đại Việt Nam có sự phù hộ của Mẫu Thượng Ngàn. Vua Lê Lợi là người đã sắc phong Mẫu Thượng Ngàn là Lê Mại Đại Vương. Như vậy, ở Đông Cuông, Mẫu Thượng ngàn là Lâm Cung Thánh Mẫu  vừa là bậc tôi tú anh linh, quyền cao tối thượng vừa gần gũi, bình dị trong hình hài một người vợ, người mẹ trần thế có lai lịch, gốc tích rõ ràng.

Văn Chúa bà Đông Cuông 

Anh linh hiển hách Chúa Sơn Trang
Cai quản ba mươi sáu cửa ngàn
Lúc ngự lầu son cùng phủ tía
Khi chơi núi ngọc với non vàng
Gươm thiêng một buổi ra oai phép
Loài giặc Liễu Thăng phút phá tan
Thái tổ Lê triều ban sắc tặng
Danh thơm lừng lẫy khắp Nam bang

Tam quang chiếu bao la thế giới
Vầng nguyệt soi chói lọi nam thiên
Đền thờ phong nguyệt vô biên
Gió thu dìu dặt chuông rền nhặt khoan
Trịnh niềm đan nhớ xưa tích cũ
Chốn lạc châu thuỷ tú sơn tinh
Đông Cuông công chúa giáng sinh
Giáng vào lệnh tộc phúc lành quyền cao
Miền xà thuỷ màn trao dưới trướng
Chúa giáng trần thoang thoảng mùi hương
Hồng hoà sáng khắp bốn phương
Định sinh công chúa ai đương sánh tày
Hằng chải chuốt đêm ngày dưỡng dục
Giá so bằng vàng ngọc nết na
Nhỡn tinh sao đẩu Ngân Hà
Môi son má phấn tóc đà sở vân
Giá thanh tân dịu dàng cách điệu
Đoá phù dung dương liễu nhởn nhơ
Vẻ nào mà chẳng trai lơ
Hoa xuân mới nhú nguyệt thu đương tròn
Giá so bằng kim côn ngọc lệ
Nét đan thanh ai vẽ cho bì
Gồm lo đức tính dung nghi
Giá so Tống Tử sánh bì Tề Khương
Ánh xuân quang tuổi vừa ngoại kỷ
Mãn cõi trần phút đã lên tiên
Thần thông biến hoá vô biên
Phàm trần ai biết phép tiên ẩn hình
Đông Cuông sơn thuỷ hữu tình
Chúa thường trắc giáng hiện hình bách ban
Danh tiên chúa trên ngàn lừng lẫy
Hoá phép màu đã dậy thần linh
Sắc phong thượng đẳng tối linh
Tà thần cũng phục yêu tinh hàng đầu
Khắp đâu đâu nức danh đều biết
Chúa Thượng Ngàn lẫm liệt thần cơ
Tụ Long Bảo Lạc Tam Cờ
Sông Thao sông Cả sông Bờ sông Dâu
Khắp các châu nức danh thần nữ
Tự Lê triều quốc sử còn ghi
Danh thơm Nam Bắc Trung kì
Bảo dân hộ quốc độ trì tứ phương
Sắc Lê Mại Đại Vương trường trị
Đông Cuông từ đích vị danh lam
Chim kêu vượn hót trên ngàn
Tả thời bạch hổ hữu đoàn thanh long
Dòng bích lãng nước trong leo lẻo
Giải Tô giang uốn éo xinh ghê
Thông reo trúc hoạ tứ bề
Đền thờ cao ngất trông về Bắc Kinh
Cảnh thanh tú bên ghềnh trị thuỷ
Chúa giáng trần trấn trị yêu ma
Chúa về trắc giáng điện toà
Khuông phù đệ tử khang ninh thọ trường

VĂN CHÚA ĐÔNG CUÔNG - 2
Tam quang chiếu bao la thế giới
Vầng nguyệt soi chói lọi Nam thiên
Đền thờ phong nguyệt vô biên
Gió thu dìu dặt chuông thiền nhặt khoan
Trịnh niềm đan nhớ xưa tích cũ
Chốn lạc châu thủy tú sơn tình
Đông Cuông công chúa giáng sinh
Giáng vào lệnh tộc phúc lành quyền cao
Điềm xà ủy màn trao dưới trướng
Chúa giáng trần thoang thoảng mùi hương
Hồng hào sáng khắp bốn phương
Đĩnh sinh công chúa ai đương sánh tày
Hằng chải chuốt đêm ngày dưỡng dục
Giá so bằng vàng ngọc nết na
Nhỡn tinh sao đẩu ngân hà
Môi son má phấn tóc đà sở vân
Giáng thanh tân dịu dàng cách điệu
Đóa phù dung dương liễu nhởn nhơ
Vẻ nào mà chẳng trai lơ
Hoa xuân mới nhú nguyệt thu đương tròn
Giá so bằng kim môn ngọc bệ
Nét đan thanh ai vẽ cho in
Gồm lo đức tính dung nghi
Giá so tống tử sánh bì tây khương
Áng xuân sang tuổi vừa ngoại kỷ
Mãn cõi trần phút đã nên tiên
Thần thông biến hóa vô biên
Phàm trần ai biết phép tiên ẩn hình
Đông Cuông sơn thủy hữu tình
Chúa thường trắc giáng hiện hình bách ban
Danh tiên chúa trên ngàn lừng lẫy
Hóa phép màu đã dậy thần oai
Sắc phong thượng đẳng tối linh
Tà thần củng phục yêu tinh hàng đầu
Khắp đâu đâu nức danh đều biết
Chúa thượng ngàn lẫm liệt thần cơ
Tụ long bảo lạc tam cờ
Sông thao sông cả sông bờ sông dâu
Khắp đâu đâu nức danh tiên nữ
Tự lê triều quốc sử còn ghi
Danh thơm nam bắc trung kỳ
Bảo dân hộ quốc độ trì tứ phương
Sắc lê mại đại vương trường trị
Đông Cuông từ đích vị danh lam
Chim kêu vượn hót trên ngàn
Tả thời bạch hổ hữu đoàn thanh long
Dòng bích lãng nước trong leo lẻo
Giải tô giang uốn lượn xinh ghê
Thông reo trúc hóa tứ bề
Đền thờ cao ngất trông về bắc kinh
Cảnh thanh tú trên ghềnh nhị thủy
Chúa giáng trần chính trị yêu ma
Chúa về trắc giáng điện tòa
Khuông phù đệ tử vinh hoa thọ trường

3. TỔ BÓI ĐỆ TAM - Vân Phong động chủ.

Đền thờ chúa tại động Vân Phong, núi Già Lam, thị trấn Tĩnh Túc thuộc huyện Nguyên Bình tỉnh Cao Bằng. Nơi đây có động Già Lam thờ Chúa Bói Then được cho là Tổ của dòng Bói Then của đồng bào Tày Nùng.

Thủa xưa Chúa Then giá ngự trên một tòa sơn trang, cảnh núi rừng xanh ngan ngát, nơi thượng ngàn tụ khí linh thiêng, chúa bà được coi là Tổ Then, trang phục chúa bà thường mặc áo đen chàm vạt ngắn, trang sức thường vận kiềng bạc đen khảm nạm ngọc lam, nơi chúa Then thường ngự trên thạch bàn, ngày ngày chúa tu luyện đến cả quỷ cũng sợ uy linh, một đời làm phúc cứu dân, bao nhiêu nghiệp chướng xoay vần hóa không, hành nghề tạo phúc muôn đời nhớ ơn.

Bà chúa Then tín ngưỡng bản địa thờ thần trên rừng núi, đặc biệt đối dân tộc Nùng thờ chúa Then cũng giống tín ngưỡng thờ các vị chúa sơn trang. Chúa Then hành nghề tạo phúc, nhiều dòng họ thờ gọi Then Then tổ (kế tử truyền tôn), Then có nghĩa khác (thiên binh thiên tướng), vị thần tiên ở cõi trời, đức trốn tổ Linh Quang ảnh hưởng niềm tin đối với con người, chúa Then ở đền giữ gìn qua nhiều dòng họ (đã được bắt pháp) nguồn tín ngưỡng có nhiều nơi thờ chúa Then, chúa Then là vị nhân thần nằm trong tực thờ Tam Tứ Phủ. Ngài có năm sinh năm hóa, con cháu của họ đang hành nghề”.

Đền thờ chúa được ít người biết đến, xin trích một đoạn văn về tổ bói đệ Tam như sau:

Thỉnh mời tiên chúa bói then
Nguyên xưa giá ngự một tòa sơn trang
Vốn xưa sinh Thánh trên ngàn
Vân Phong, Tĩnh Túc tiên nàng giáng sinh
Cao Bằng hiển ứng anh linh
Mán, Mường các bộ phụng tình làm tôi
Cảnh sơn lâm rừng xanh ngan ngát
Cửa thượng ngàn tụ khí trung linh
Có phen biến tướng hiện hình
Chúa bà giáng thế lập nghề hát then
Chúa mặc áo đen chàm vạt ngắn
Kiềng bạc đem khảm nạm ngọc lam
Cao bằng chúa ngự thạch bàn
Tay cầm đàn Tính hát vang núi rừng

Trên rừng cấm ngày ngày tu luyện
Có phép tiên tà quỷ sợ uy
Linh xà hổ phục tâu quỳ
Muôn loài muông thú đều thì phục công
Miền sơn động chúa ngồi đàn hát
Đàn âm dương gọi hồn thế nhân
Một đời làm phúc cứu dân
Bao nhiêu nghiệt chướng xoay vần hóa không
Thổ mán mường đồng thì phục đức
Người tày nùng chúa thì độ cho
Chúa truyền đệ tử chớ lo
Hành nghề tạo phúc muôn đời nhớ ơn
Thường dạo cạnh sơn cùng bích thủy
Chúa băng rừng thăm thú động tiên
Sướng ca một cảnh thiên nhiên
Hai nàng thị nữ khăn miên theo hầu
Vấn khăn chàm tay đeo vòng bạc
Rẽ đường ngôi mườn mượt tóc mây
Hây hây vành nguyệt vơi đầy
Đáng thanh đáng lịch vẻ đầy khuôn trăng
Dáng tiên chúa cô hằng yểu điệu
Bước khoan thai nhẹ gót lên non
Dù cho nước chảy đá mòn
Thương đồng chẳng quản dù còn bao xa
Chúa về đồng muôn nhà kính phục
Nét hây hây mắt tựa sao xa
Chúa tiên linh ứng hay là
Gảy đàn non nước khúc ca chiêu hồn
Cân đàn then âm dương thấu tỏ
Lai giáng về ngọn cỏ chân mây
Hôm nay tụ họp về đây
Về nghe câu hát làm tôi chúa bà
Làm tôi chúa đồng gia hưng thịnh
Để cho đời nức tiếng thơm danh
Rồi mai chọn lấy ngày lành
Đàn tràng thiết lập cung nghinh chúa bà

Mở phủ tam toà chúa bói

Người có nguyện vọng muốn mở Tam Tòa Chúa Bói phải cung thỉnh Quan Thầy chứng giám và hướng dẫn, người muốn mở Phủ bói điều kiện đã là Thanh đồng tức đã lễ Trình đồng rồi hoặc  có thể kết hợp với Trình đồng khai phủ với mở phủ Tam Tòa Chúa Bói trong lễ mở phủ, nhưng thông thường làm riêng.

Mở phủ Tam tòa Chúa Bói là một việc làm cúng trình lên các Tiên Chúa có khả năng Tiên tri trong hệ thống Tứ phủ, tuy gọi là Tam tòa nhưng sự thực thì có rất nhiều chúa Bói phải kể đến là Chúa Tây Thiên, Chúa Nguyệt Hồ, Chúa Cao Mại, Chúa Cà Phê, Chúa Mọi Tộc, Chúa Ba Nàng, Chúa Năm phương, nhưng đứng đầu là ba vị Chúa đệ nhất Tây Thiên, Chúa đệ nhị Nguyệt Hồ và Chúa đệ tam Cao Mại, nên người ta gọi là Tam tòa Chúa Bói.

Lễ vật dâng cúng tam toà chúa bói

Lễ vật dâng cúng Tam tòa Chúa bói khá cầu kì với những màu sắc đẹp mắt:

• Ba bộ nón hài quạt của Chúa.
• Một chĩnh nước có nắp màu xanh.
• Ba đĩa bánh với mỗi đĩa gồm: bánh trưng, bánh dầy, bánh gai, bánh cốm, bánh phu thê.
• Ba Quạt, 3 khăn, 3 gương, 3 lược, 3 thoi chỉ, 3 kim khâu, 3 con dao, 3 cái kéo, 3 miếng trầu, 3 hũ ngũ cốc, 3 quả trứng chín, 3 quả trứng sống, 3 đồng tiền dương. (nếu có điều kiện thì 12, hoặc 36).

Nếu mở Tam Tòa Chúa Bói cùng Mở phủ trình đồng thì sẽ cúng các khoa Tứ phủ Trình đồng, Khoa Tam tòa Chúa Bói nếu mở phủ bói riêng thì có thể cúng khoa Thánh Mẫu và Tam Tòa Chúa Bói, ngoài ra có thể cúng thêm Trần triều, Sơn Trang, Ngũ Hổ, tùy khoa nghi.

Nghi lễ & ý nghĩa mở phủ tam toà chúa bói

Trong vấn hầu đồng mở Phủ Bói, ba giá chúa sẽ về chứng nón hài và chỉ chúa Nguyệt Hồ mới mở khai chĩnh cho Thanh đồng.

Thông thường đàn mở phủ Bói có 3 giá Chúa ngự về, có khi nhiều hơn, Giá chúa sẽ chứng mâm nón hài tương ứng với màu áo của mình, sau đó dải cầu từ trên ban có để Tam tòa Chúa Bói tới đầu của Thanh đồng, sau đó cấp thực ban ngân cho Thanh đồng giống như khi mở phủ trình đồng, nếu là chúa Nguyệt Hồ thì khai chĩnh và ban nước cho Đồng, lấy một chút nước tưới tẩm lên đầu cho Đồng và cây phủ Bói. Sau khi an tọa, Pháp sự tấu đối, Chúa phê vào sổ chữ “Chuẩn thuận” và đóng triện vào.

Người mở phủ Bói là người đã trực tiếp hiệp thông với Tam Tòa Chúa Bói và các vị Chúa Bói khác, nên họ có thể nguyện cầu, và nhờ uy lực của các Chúa gia ân bảo hộ, khai quang trí tuệ mình, cho mình được hoàn thành tốt bản nguyện thông tri âm dương, chăm chỉ học hành chuyển hóa để có thể soi đâu sáng đấy, thông suốt nhiều sự của thiên hạ, để có thể nhắn nhủ, khuyên dưỡng trần gian, chăm tu tích công đức, chuyển hóa điều ác làm việc lành.

Người làm lễ Tam tòa Chúa bói cũng để tạ ơn Tiên chúa đã linh tính mách bảo Thanh đồng trong cuộc sống cũng như trong công việc, giúp Thanh đồng thoát ách khỏi nạn, hưởng nhiều sự lợi ích.

Xem thêm

Tam Vị Chúa Mường là những ai ?

Quan điểm thứ 1 về Tam vị Chúa Mười là những ai ?

Theo đồng thầy Trần Văn Hải – thủ nhang đền Bồng Lai (Hòa Bình), một người có tiếng am hiểu sâu sắc về Đạo Mẫu thì động Sơn Trang thờ Ba vị chúa Mường cụ thể như sau:

• Sơn Trang Đệ Nhất: Thanh Sơn Đại Vương Bạch Anh Quản Trưởng Sơn Lâm Công chúa Lê Mại Đại Vương.
• Sơn trang Đệ Nhị: Diệu Tín Thiền Sư La Bình Công chúa.
• Sơn Trang Đệ Tam: Diệu Nghĩa Thiền Sư Quế Hoa Công chúa

Như vậy, theo quan niệm này Diệu Tín Thiền Sư chính là Đệ Nhị Sơn Trang hay Đệ Nhị Chúa Mường. Tuy nhiên, căn cứ theo các thần tích của đền Đông Cuông, của Đền Suối Mỡ, đền Bắc Lệ thì Mẫu Thượng Ngàn có 3 hóa thân:

• Lâm Cung Thánh Mẫu hiện thân của Mẫu Thượng Ngàn tại đền Đông Cuông. Lâm Cung Thánh mẫu đã được vua Lê Lợi phong là Lê Mại Đại Vương.
• La Bình Công Chúa: Hiện thân Mẫu Thượng Ngàn tại đền Bắc Lệ
• Quế Hoa Công Chúa: Hiện thân Mẫu Thượng Ngàn tại đền Suối Mỡ

Thì chúng ta có thể coi Diệu Tín Thiền Sư chính là 1 trong 3 hóa thân của Mẫu Thượng Ngàn trong động sơn trang. Nói cách khác động Sơn Trang thờ tam vị chúa Mường và cả ba vị đều là hóa thân của Mẫu Thượng Ngàn

Quan điểm thứ 2 về Tam vị Chúa Mười là những ai ?

Quan điểm thứ 2 lại cho rằng Tam vị chúa Mường bao gồm:

• Chúa Đệ Nhất Tây Thiên
• Chúa đệ nhị Nguyệt Hồ
• Chúa đệ tam Lâm Thao.

Phần lớn các sách hiện nay không cho rằng ba vị chúa Mường này thuộc hệ thống Tứ phủ một cách chính thức. Tuy nhiên đây lại là những giá đồng hay được thỉnh đến trong thực hành tín ngưỡng này và Tam vị chúa Mường được coi là thuộc Nhạc phủ. Ba vị Chúa này là những người phụ nữ nhân đức , cả đời làm việc phúc giúp dân chúng và triều đình nên được người đời nhớ ơn và lập đền thờ :

Chúa Đệ Nhất Thượng Thiên hay còn gọi là Chúa Thượng, ngài là người giúp vua trị quốc an dân, hơn nữa theo quan niệm, Chúa Đệ Nhất là người nắm giữ sổ Tam Tòa , trông coi mọi việc nên được tôn làm Chúa Thượng ,ngoài ra thì những người có tài cúng lễ đều là do bà dạy và ban lộc nên đều phải do bà Chúa Thượng dạy đồng, khi về đồng bà mặc áo gấm hoặc lụa đỏ thêu hoa thêu phượng, và chỉ cầm quạt khai quang,khám xét bản đền, chứng tâm cho lòng thành của thanh đồng con nhang.

Chúa Đệ Nhị Nguyệt Hồ hay còn được gọi là Chúa Nguyết Hồ là chúa Bói, ngài là người có tài xem bói , tương truyền mỗi khi đức vua ra trận đều nhờ người đến thỉnh bà bấm đốt tay xem xét, những người xem bói đều phải lập đàn tôn nhang Bà Chúa Đệ Nhị Nguyệt Hồ gọi là mở đàn Chúa Bói. Khi về đồng bà mặc áo xanh, múa mồi. Đền thờ bà là Đền Nguyệt Hồ, Phố Kép, Bố Hạ, Bắc Giang.

Chúa Đệ Tam Lâm Thao hay còn được gọi là còn đựoc gọi là Chúa Ót, chúa bà mồ côi cha mẹ từ bé có tài bói quẻ, bốc thuốc nam cứu dân ,khi về đồng bà mặc áo trắng, đội khăn choàng trắng và múa mồi. Đền thờ bà là Đền Lâm Thao, Cao Mại, Việt Trì, Phú Thọ.

Tam vị chúa mường là những ai?

Tam vị chúa mường hay còn gọi là tam vị tổ mường, tam vị chúa tiên gồm có chúa đệ nhất tây thiên, chúa đệ nhị nguyệt hồ và chúa đệ tam lâm thao

Tên đầy đủ các vị chúa mường là

Tên chúa đệ nhất: Thanh Sơn Chính Phái Đệ Nhất Thượng Ngàn sắc phong Lê Mại Đại Vương hiệu viết Bạch Anh Quản Trưởng Sơn Lâm Công Chúa

Tên chúa đệ nhị: Đệ Nhị Thượng Ngàn Cao Sơn Công Chúa Diệu Tín Thiền Sư La Bình Công Chúa

Tên chúa đệ tam: Đệ Tam Thượng Ngàn Sơn Trang Tàng Hình Diệu Nghĩa Thiền Sư Quế Hoa Công Chúa

Tam vị chúa mường và tam vị chúa bói có liên quan gì?

Tam vị chúa mường hay còn được gọi với tên tam vị chúa bói trên thực tế là tên gọi khác nhau của chúa mường

Thần tích Chúa đệ nhất tây thiên

Bản ghi chép trong đền Tây Thiên viết về chúa đệ nhất rằng: Thời Vua Hùng trị vì quốc gia, tại Đông Lộ Có một trưởng ông họ Lăng tuổi gần 40 và trưởng bà họ Đào tuổi hơn 40 mà không có con. Trong một ngày ông bà nằm mộng được đi du ngoạn Tam Đảo, đến chùa Tây Thiên hành hương cầu con. Đến khoảng ngoài canh ba, bà Đào chợt thấy có mây ngũ sắc trong trong chùa hiện lên rồi thấy 7, 8 người đều mặc mũ áo đẹp đẽ. Người thì ca hát, người thì nhảy múa, người thì gảy đàn, ngâm thơ. Bà tỉnh lại thì biết đây là mộng lành. Y như rằng bà có thai nhưng phải tới 14 tháng sau bà mới hạ sinh. Một bé gái đã ra đời vào ngày mùng 10 tháng 5, năm Giáp Thân và đặt tên là Tiêu. Cô bé lớn lên xinh đẹp, mặt mày sáng sủa, tính lại nết na, thùy mị. Tuổi 5, 6 mà đã hiểu âm, biết luật. Năm 11 – 12 tuổi đã biết võ nghệ, binh thư. Đến 20 tuổi đã là một nữ anh hùng, hào kiệt. Thực là bậc quần thao hào kiệt bậc nhất. Thời bấy giờ, giặc phương Bắc xâm lăng. Dân tình hoang mang, hoảng sợ. Vua Hùng ngay lập tức sai người đi loan báo khắp nơi nhằm tìm người tài giúp vua đánh giặc. Khi nghe thấy tin cầu, nàng đã đứng ra phân bổ, kêu gọi các tràng trai khỏe mạnh, đủ sức đánh giặc trong vùng. Tất cả được 3000 người tướng sỹ về tại Phong Châu, Việt Trì yết kiến Hùng Vương. Hùng Vương thấy nàng là một vị anh hùng hào kiệt tài năng liền giao cho chỉ huy 10 vạn tinh binh và 3000 kỵ binh đi đánh giặc. Quân giặc đại bại, nàng cùng các binh sĩ khải hoàn về kinh. Nhà vua vô cùng vui mừng liền phong thưởng nàng là “Tam Đảo Sơn Trụ Quốc Mẫu Đại Vương”. Một ngày đẹp trời, bỗng có đám mây ngũ sắc hạ xuống đền Tây Thiên, sứ giả xuất hiện và rước nàng về trời. Ngày đó đúng vào ngày 15/2. Người dân thấy sự việc này bèn tâu vua, Vua Hùng Vương liền truyền lệnh phong nàng là “Tam Đảo sơn trụ Quốc Mẫu Đại vương đệ nhất thượng đẳng thần”.

Dị bản truyền thuyết được ghi lại tại xã Đại Đình cũng gần giống bản ngọc phả tại đền Tây Thiên. Trong đó, dị bản ghi rằng: Bà là một người con gái tên Lăng Thị Tiêu sinh ra trong gia đình hiếm con. Từ nhỏ bà đã bộc lộ được nét xinh đẹp, nết na, tài giỏi thông minh của mình. Đời Hùng Vương thứ 7, hoàng tử Lang Liêu nối ngôi cha hiệu Hùng Chiêu Vương. Ông thường hay đi cầu Tiên, Phật ở Tam Đảo. Tại đây, vua đã gặp và đem lòng yêu người con gái xinh đẹp, nết na ấy. Vua đưa bà về Phong Châu và lập làm Chính Phi. Trong thời gian này, bà cũng ra sức giúp chồng trị quốc, ứng xử chu toàn với các Lạc hầu, Lạc tướng khiến quốc gia Văn Lang trở nên thịnh trị suốt hơn 200 năm. Một lần, nhà Thục âm mưu xâm chiếm. Nguyên phi Lăng Thị Tiêu đã chiêu mộ binh sĩ kéo về Phong Châu đánh tan quân Thục, giải nguy quốc gia. Khi bà hóa về trời, các triều vua nhớ ơn và sắc phong bà là Tây Thiên Quốc Mẫu.

Thần tích Chúa đệ nhị nguyệt hồ

Chúa Đệ Nhị Nguyệt Hồ là bà chúa bói dưới thời vua Hùng Vương. Tương truyền rằng, xưa kia bà cũng là một người sống ở đất Bắc Giang. Cuộc đời bà từ khi sinh ra đã phải sống trong cảnh cực khổ, cơ hàn: vừa bị mù lòa cả hai mắt vừa mồ côi cả cha mẹ. Tuy thế bà vẫn luôn sống thiện lương, hiền lành, nhân hậu. Khi gặp được Lão Tổ Quỷ Cốc Tử Tiên Sinh, ông đã truyền dạy cho truyền dạy cho bà những đạo pháp của mình đó là thuật chiêm tinh bói toán. Đồng thời, ông cũng đặt niên hiệu cho bà là Nguyệt Hồ. Sau khi học hết được các phép của Tiên Sinh, bà dành hết cuộc đời mình để làm phúc giúp dân lành. Một thời gian sau, tiếng lành đồn xa, bà được nhà vua mời về kinh đô làm quân sư. Mỗi lần ra trận, vua đều cho người đến thỉnh cầu, xin lời phán của bà.

Theo thần tích của vùng Bo (Yên Thế), sự tích bà chúa Nguyệt Hồ lại có ghi chép khác như sau: Cuối đời vua Hùng Duệ Vương, quân Thục ồ ạt đưa quân sang nhằm chiếm nước ta. Hùng Duệ Vương bèn hạ cáo cho người đi khắp nơi tìm người tài đánh giặc. Tại vùng Bo có hai là ông Cao và ông Quý đã tình nguyện ra ứng tuyển và nhận nhiệm vụ giúp vua dẹp giặc. Bái tạ lệnh vua, hai ông chỉ huy quân đội đến vùng Bắc Giang này và ngày đêm luyện tập chờ thời cơ đánh giặc. Khi quân Thục kéo sang xâm lược, hai bên giao chiến ác liệt. Quân ta do sức yếu, lực lượng mỏng nên đánh không lại quân địch. Hai ông Cao – Quý lại chỉ huy quân rút lui dọc theo chiều sông Thương rồi lựa thời cơ, địa hình hiểm trở quay lại giết địch. Thuyền chiến dùng dằng chưa đi được vì các bà con giá còn lưu luyến vùng đất này nên đã rời thuyền quay trở lại vùng Bo. Hai ông chỉ huy toàn quân quay lại đánh giặc. Bị bất ngờ phản công, quân Thục tự nhiên vỡ trận, tan tác. Chiến thắng, hai ông trở về khao thưởng quân sĩ rồi hồi triều báo tin với vua. Trước khi hồi chiều hai ông quay lại vùng Bo để ngắm nhìn lại nơi này. Bỗng nhiên hai ông bỗng hóa tại đó.  Phu nhân và con gái biết chuyện, vì quá đau buồn và thương nhớ người chồng, người cha nên cũng hóa theo. Thời điểm đó, chính là ngày 15/2 âm lịch.

Ghi nhớ công lao, sau khi đánh thắng giặc, nhà vua phong hai ông là Thượng Đẳng Phúc Thần và xây dựng đền miếu tại nơi các danh tướng đánh giặc và thờ phụng mãi mãi. Đến thời vua Lê Đại Hành có sắc phong cho các vị thần vùng Bo là:” Cao Sơn Quý Minh đại đức hùng lược trác vĩ Đại Vương Thượng đẳng thần”. Đến triều Nguyễn, người dân địa phương đã xây dựng miếu thờ ở Huyết Hồ, xin triều đình cho thờ thần là Nguyệt Nga phu nhân và con gái của vị thần họ Cao. Sau đó, các triều vua Tự Đức năm thứ 3 (1850), vua Duy Tân năm thứ nhất (1907) cũng lần lượt sắc phong cho Nguyệt Nga phu nhân.

Thần tích Chúa đệ tam lâm thao

Chúa Lâm Thao hay chúa Đệ tam Lâm Thao hay bà còn có tên gọi khác là bà chúa then, hay Bà Chúa Ót. Sở dĩ có tên gọi như vậy vì trong Tam Vị Chúa Mường, Chúa Lâm Thao là người thỉnh cuối cùng nên được coi là “út”, đọc chệch đi theo dân gian thì là “ót”.

Bà là bà chúa có tài bói toán, bốc thuốc cứu dân dưới thời Hùng Vương. Tương truyền, bà là con gái ruột của vua Hùng Vương. Tuy nhiên, từ bé bà đã bị hỏng 1 bên mắt. Dù vậy, do có tài trí hơn người nên bà được vua cha tin tưởng và giao cho việc lo quân nhu, quân lương trong các cuộc chiến. Bên cạnh đó, bà còn có tài bốc thuốc nam, chữa bệnh cứu người. Do đó, bà đi khắp vùng đem tài năng của mình để cứu giúp muôn dân. Bà chúa Đệ Tam Lâm Thao cũng là người có lòng mộ đạo, thường xuyên ăn chay niệm phật, một lòng cầu chúc cho quốc thái dân an.

Đền chính chúa lâm thao

Ghi nhớ công ơn của bà, nhân dân đã lập đền thờ Chúa Lâm Thao tại Thị Trấn Lâm Thao, Việt Trì, Phú Thọ.

Mở phủ tam vị chúa mường

Người có căn bà chúa bói thì cũng được lộc của chúa biết xem bói. Những thanh đồng có căn chúa mường thường sẽ được chúa báo qua giấc mơ. Sau khi được chúa chỉ bảo qua giấc mơ các thanh đồng nên nhờ đồng thầy chỉ thêm về quy trình mở phủ tam tòa chúa bói

Hát văn tam vị chúa mường

Văn chúa đệ nhất tây thiên

Dâng văn tam vị Chúa Mường

Thỉnh Chúa đệ nhất Hùng Vương ngự về

Cổ triều Đinh, Lý, Trần, Lê

Sắc Phong thượng đẳng biển đề tối linh

Tây Thiên, Tam Đảo địa linh

Thạch Bàn, Chúa ngự cảnh thanh nhiệm màu

Nhang thơm thành kính quỳ tâu

Tiếng dâng một bản văn chầu Chúa Tiên

Chúa Bà đệ nhất Tây Thiên

Hùng Vương thánh tổ cầm quyền vào ra

Đại Đình, Tam Đảo quê nhà

Thông reo trúc hóa rườm rà tốt tươi

Dạo chơi non nước đôi nơi

Khi sang Cao Mại khi chơi Nguyệt Hồ

Có phen Chúa tới kinh đô

Phép hay biến hiện thần cơ nhiệm mầu

Sửa sang gương lược trầu cau

Thỉnh Chúa ngự đồng giáng thế lai lâm

Thử lòng trần thế chữ tâm

Thay quyền thiên địa cầm cân thăng bằng

Cứu cho thoát khỏi gian truân

Cứu cho thoát khỏi trầm luân đọa đầy

Trần gian lắm nỗi chua cay

Phúc mỏng nghiệp dày tâm tựa bóng đêm

Thành tâm van vái chúc nguyền

Tu nhân tích đức thánh tiên độ trì

Trước thời xét sở di âm phước

Sau thời xem tâm đức tu thân

Trên phù quốc dưới cứu dân

Khuông phù đệ tử thiên xuân thọ trường.

Văn chúa đệ nhất

Nước Việt Nam có ngàn Đông Lộ

Cõi Bắc Kì có núi Tây Thiên

Dõi truyền thiên hạ ức niên

Ba vị tiên thánh giáng sinh giúp đời

Dân Sơn Đình là nơi sở tại

Thấy một người khí khái khôn ngoan

Mẫu phó cho phụng sự khói nhang

Nguyện cầu quốc thái dân an thuận hòa

Cảnh Thánh Bà long chầu hổ phục

Suối Giải Oan giải khúc minh trân

Trường sinh có nước tảy màu

Tảy cho thiên hạ đâu đâu được nhờ

Dù bốn mùa chim kêu phượng hót

Sáng một màu xanh ngắt cỏ hoa

Vui về nước chảy non ba

Bồng lai nước nhược chưa qua nhược nào

Thú thanh tao Thạch Bàn lồ lộ

Ngăn thiên nhang thoảng gió muôn năm

Thuyền đường chỉ Phật giáng lâm

Khắp miền thiên hạ thánh tâm

Linh uy khó nhọc tìm nơi biến hóa

Lại khen người tạc đá mà nên

Bầu trời cảnh Phật non Tiên

Thấy ngàn Tam Đảo Tây Thiên dị kì.

Hồ Bát Nhã thời thời bất cổ

Có nước Vàng, thác Bạc như in.

Có cầu, có nước sông truyền

Cửa đền phong nguyệt vô biên lầu lầu

Cảnh đua nhau bồng lai úc trúc

Lí thanh tao mọi thứ nở hoa.

Cảnh lên thay điểm bà sa

Mừng cây cổ thụ năm ba cội tùng

Đã minh nguyệt phong quang là thế

Tại văn hoa đuốc tuệ quan huy.

Thế gian liễu thế nan chi

Do lai quảng đại từ bi vô cùng.

Thụ sắc phong phò vua giúp nước

Lại hộ trì an quốc ban gia.

Tây Thiên bà Cả thượng tòa.

Tiệc trung thu nghinh về đền Cả

Giáp hai dân hương hỏa đền Trung.

Tam Dương hiệp hiệp chức tiên phong

Để lại ngũ phúc hương thông nước nhà.

Chính tiệc Bà thường tân đoan ngũ

Cứ ngày rằm lệ sớ muôn năm.

Hương hoa lễ vật mọi nơi

Mẫu anh linh, vọng bái Thánh Bà.

Ức niên hương hỏa lưu phương họa đồ.

Chốn Nam Bang ngàn dân kính chúc

Đức Thánh Bà hóa phép thần thông.

Cầu tài cầu lộc hữu dư

Cầu con cho được thượng vi tinh thần.

Nào là người văn nhân tài tử

Cũng là người nữ tú nam thanh.

Muốn vui lên đất Sơn Đình

Muốn cầu lên cửa anh linh nhà Bà.

Quốc thái hoa nhân dân yên lạc

Cửa anh linh danh tạ lập thiên

Cầu cho phú quý thiên niên

Thế nhi huynh đệ khang trường thiên thu.

Tống tai ách nghinh lai bách phúc

Đảo tất thông nguyện tam đa.

Lòng tin vọng vái Thánh Bà

Minh cường quốc phú dân hòa bình yên.

Chữ rằng thánh giáng nghe văn

Tấn Mẫu lưu lạc thiên thanh thọ trường

(Xa loan thánh giá hồi cung).

Mời quý vị tìm hiểu thêm các bài viết về Mẫu cửu trùng thiên, cô đôi cam đường,  hay hầu đồng là gì nhé

Lời văn chúa đệ nhị nguyệt hồ

Ai lên đến Cao Sơn Bạch Mã

Hỏi thăm Đền Chúa Nguyệt nơi nao

Hỏi thăm ga Kép mà vào

Ngôi đền Chúa ngự khác nào động tiên

Bốn mùa hoa trái dâng lên

Bạn tiên tấp nập đôi bên ra vào

Trước ngôi cao rầu rầu nét mặt

Chiếc gậy son chúa đặt phía sau

Lá trầu với lại quả cau

Tiền đài chiếc tráp sơn màu xanh lam

Chúa ngồi đó lòng đau như cắt

Dưới trần phàm bao kẻ u mê

Nhớ người con gái thôn quê

Không may nhỡn đãng phải bề khổ tâm

Sống âm thầm mồ côi cha mẹ

Gặp được Thầy Quỷ Cốc tiên sinh

Một đời làm phúc quên mình

Truyền ban ấn quyết đặt tên Nguyệt Hồ

Tiếng đồn cho tới kinh đô

Có bà Chúa Bói Nguyệt Hồ rất hay

Cửa nhà gia sự hôm nay

Mồ mả đất cát Chúa rầy chỉ cho

Âm dương chồng vợ căn do

Hợp tan tan hợp chỉ cho rõ ràng

Tiền hậu vận mọi đàng hay dở

Việc trong ngoài lầm lỡ chỉ cho

Về đồng phán bảo nguyên do

Có căn có số phải lo trình đồng

Tam đầu cửu vĩ thuyền rồng

Thoi xanh rừng núi sớ hồng kim ngân

Hình hài nón chúa kính dâng

Lập đàn thỉnh chúa lai lâm ngự về

Phép tiên chúa đáng tài cứu thế

Tiếng oai linh quyền chế nơi nơi

Phép tiên xoay đất chuyển trời

Gia công hộ phép cứu người trần gian

Thỉnh mời tiên chúa lai loan

Khuông phủ đệ tử nhân khang thịnh cường.

 

Bản văn chúa đệ tam

Văn chúa lâm thao

Thỉnh mời tiên chúa bói then
Nguyên xưa giá ngự một tòa sơn trang
Vốn xưa sinh Thánh trên ngàn
Vân Phong, Tĩnh Túc tiên nàng giáng sinh
Cao Bằng hiển ứng anh linh
Mán, Mường các bộ phụng tình làm tôi
Cảnh sơn lâm rừng xanh ngan ngát
Cửa thượng ngàn tụ khí trung linh
Có phen biến tướng hiện hình
Chúa bà giáng thế lập nghề hát then
Chúa mặc áo đen chàm vạt ngắn
Kiềng bạc đem khảm nạm ngọc lam
Cao bằng chúa ngự thạch bàn
Tay cầm đàn Tính hát vang núi rừng

Trên rừng cấm ngày ngày tu luyện
Có phép tiên tà quỷ sợ uy
Linh xà hổ phục tâu quỳ
Muôn loài muông thú đều thì phục công
Miền sơn động chúa ngồi đàn hát
Đàn âm dương gọi hồn thế nhân
Một đời làm phúc cứu dân
Bao nhiêu nghiệt chướng xoay vần hóa không
Thổ mán mường đồng thì phục đức
Người tày nùng chúa thì độ cho
Chúa truyền đệ tử chớ lo
Hành nghề tạo phúc muôn đời nhớ ơn
Thường dạo cạnh sơn cùng bích thủy
Chúa băng rừng thăm thú động tiên
Sướng ca một cảnh thiên nhiên
Hai nàng thị nữ khăn miên theo hầu
Vấn khăn chàm tay đeo vòng bạc
Rẽ đường ngôi mườn mượt tóc mây
Hây hây vành nguyệt vơi đầy
Đáng thanh đáng lịch vẻ đầy khuôn trăng
Dáng tiên chúa cô hằng yểu điệu
Bước khoan thai nhẹ gót lên non
Dù cho nước chảy đá mòn
Thương đồng chẳng quản dù còn bao xa
Chúa về đồng muôn nhà kính phục
Nét hây hây mắt tựa sao xa
Chúa tiên linh ứng hay là
Gảy đàn non nước khúc ca chiêu hồn
Cân đàn then âm dương thấu tỏ
Lai giáng về ngọn cỏ chân mây
Hôm nay tụ họp về đây
Về nghe câu hát làm tôi chúa bà
Làm tôi chúa đồng gia hưng thịnh
Để cho đời nức tiếng thơm danh
Rồi mai chọn lấy ngày lành
Đàn tràng thiết lập cung nghinh chúa bà

Traloitructuyen.com cũng giúp giải đáp những vấn đề sau đây: