Or you want a quick look: Cấu trúc đoạn văn nghị luận xã hội
Traloitructuyen.com cũng giúp giải đáp những vấn đề sau đây:
- Kỹ năng viết đoạn văn 200 chữ
- Công thức viết đoạn văn
- Công thức viết văn nghị luận xã hội
- Số đồ cấu trúc đoạn văn nghị luận xã hội
- Cấu trúc bài văn nghị luận xã hội
- Dàn ý đoạn văn nghị luận xã hội
- Cách viết đoạn văn nghị luận xã hội 200 chữ lớp 9
- Cách viết đoạn văn nghị luận xã hội lớp 9
1. Một số lưu ý khi làm bài văn nghị luận xã hội
- Có những hiểu biết nhất định về các vấn đề thời sự, chính trị – xã hội nóng bỏng của đất nước, đặc biệt là các vấn đề đang được đưa ra bàn luận. Có thể tích lũy vốn hiểu biết này từ các kênh thông tin khác nhau như báo chí, truyền hình, internet…
- Tập thói quen ghi chép, đặc biệt là các sự kiện xã hội xảy ra xung quanh ta, nâng cao nền tảng văn hóa, tri thức cho bản thân.
- Tham khảo các bài xã luận, phóng sự, điều tra. Học tập cách lập luận về một vấn đề xã hội.
- Học cách hệ thống hóa các vấn đề, so sánh, đối chiếu các quan điểm khác cùng chiều hoặc ngược chiều xung quanh một vấn đề, đưa ra ý kiến của bản thân.
2. Phân loại bài văn nghị luận xã hội
- Nghị luận xã hội được chia thành 3 loại:
- Nghị luận về một tư tưởng đạo lí
- Nghị luận về một hiện tượng đời sống
- Nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học.
- Đối với mỗi dạng bài khác nhau, cách làm cũng khác nhau.
a. Nghị luận về một tư tưởng, đạo lý
- Đề tài của dạng bài nghị luận về một tư tưởng đạo lí vô cùng phong phú. Nó bao gồm các vấn đề nhận thức (như lí tưởng, mục đích sống…), về tâm hồn, tính cách (lòng yêu nước, lòng nhân ái, tính trung thực, thói ích kỉ…), về các quan hệ gia đình, các quan hệ xã hội, cách ứng xử, những hành động của mỗi người trong cuộc sống.
- Cách ra đề đối với nghị luận về một tư tưởng đạo lí cũng không giống nhau:
a1. Dạng đề bàn luận về một tư tưởng, 1 quan niệm, 1 ý kiến, 1 câu danh ngôn.
- Kiểu đề bài
- Cho 1 câu danh ngôn: A. Trình bày suy nghĩ của anh (chị) về câu danh ngôn A trên.
- Dàn bài: Đối với dạng đề này, kết cấu bài văn như sau:
Lưu ý: Tùy vào từng ý kiến (quan điểm) và yêu cầu của đề bài mà người viết có thể vận dụng linh hoạt kết cấu trên.
Để hiểu rõ hơn về dạng đề nghị luận xã hội bàn về một tư tưởng đạo lý, mời quý thầy cô và các em cùng theo dõi đoạn văn mẫu: Nghị luận xã hội bàn về vấn đề trường đời là trường học vĩ đại nhất.
a2. Đối với dạng đề: Bàn luận về 2 quan điểm, 2 ý kiến trái ngược nhau
- Kiểu đề bài
- Có người nói rằng: A. Có người lại nói rằng: B (A và B thường là hai quan điểm trái ngược nhau về một vấn đề). Trình bày quan điểm của anh (chị).
- Dàn bài: Đối với dạng đề này, bài làm sẽ có kết cấu như sau:
Sơ đồ nghị luận về một tư tưởng đạo lý dạng 2
c. Nghị luận về một vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học
- Đây là dạng đề tổng hợp, đòi hỏi học sinh kiến thức cả về hai mảng văn học và đời sống, cũng đòi hỏi kĩ năng phân tích văn học và kĩ năng phân tích, đánh giá các vấn đề xã hội. Nghĩa là có thể kiểm tra được người viết về cả kiến thức văn học và kiến thức đời sống.
- Đề thường xuất phát từ một tác phẩm văn học nào đó để yêu cầu HS bàn bạc rộng ra về vấn đề xã hội đó. Vấn đề xã hội được bàn bạc có thể rút ra từ một tác phẩm văn học đã học trong chương trình nhưng cũng có thể từ một văn bản văn học chưa được học (thường là một bài thơ ngắn, một câu chuyện ngắn, giàu ý nghĩa).
- Cách làm đối với dạng đề này có thể cấu trúc theo sơ đồ sau:
Lưu ý: Tùy vào từng ý kiến (quan điểm) và yêu cầu của đề bài mà người viết có thể vận dụng linh hoạt kết cấu trên.
Để hiểu rõ hơn về cách làm dạng đề văn này, mời quý thầy cô và các em cùng tham khảo thêm bài văn mẫu nghị luận xã hội bàn về câu nói Kẻ mạnh chính là kẻ nâng đỡ người khác trên đôi vai của mình trích từ truyện ngăn "Đời thừa" của nhà văn Nam Cao.
Trên đây chỉ là một phần sơ đồ tư duy hướng dẫn cách làm các dạng bài văn nghị luận xã hội. Để tham khảo đầy đủ tài liệu, mời quý thầy cô và các em vui lòng đăng nhập vào HOC247 để dowload tài liệu này về máy. Hy vọng đây sẽ một trong những tư liệu tham khảo và ôn thi bổ ích cho quý thầy cô và các em trong kì thi cuối học kì 1 và THPT Quốc gia sắp tới. Chúc các em học tốt và đạt được kết quả cao trong học tập!
Cấu trúc đoạn văn nghị luận xã hội
A. CẤU TRÚC ĐOẠN NGHỊ LUẬN XÃ HỘI
I. Đoạn nghị luận hiện tượng đời sống xã hội:
1. Mở đoạn:
- Giới thiệu luận điểm.
- Sử dụng 1 đến 2 câu văn để dẫn dắt, giới thiệu vấn đề nghị luận.
2. Thân đoạn: Cần đảm bảo các nội dung sau:
- Nêu được thực trạng của vấn đề (có dẫn chứng, số liệu cụ thể)
- Nguyên nhân của vấn đề (Vận dụng kiến thức để giải thích rõ nguyên nhân của vấn đề).
- Hậu quả (hoặc kết quả) của vấn đề (kết hợp đưa dẫn chứng, số liệu để làm rõ hậu quả hoặc kết quả của vấn đề)
- Đưa ra các giải pháp để thực hiện vấn đề. Trình bày các biện pháp để khắc phục hạn chế hoặc phát huy mặt ưu điểm.
- Liên hệ bản thân, nêu lên những việc cần thiết bản thân cần thực hiện cũng như trách nhiệm của cộng đồng, của thế hệ trẻ hiện nay.
3. Kết đoạn: Sử dụng 1 câu văn để khẳng định tính đúng đắn, tầm quan trọng của vấn đề
II. Đoạn nghị luận vấn đề tư tưởng đạo lý:
1. Mở đoạn:
- Giới thiệu luận điểm.
- Sử dụng 1 đến 2 câu văn để dẫn dắt, giới thiệu vấn đề nghị luận.
2. Thân đoạn
- Nêu khái niệm, giải thích rõ vấn đề cần nghị luận.
- Bàn luận giải quyết vấn đề. Phân tích và chứng minh những mặt đúng của tư tưởng , đạo lí cần bàn luận:
+ Biểu hiện của vấn đề trong cuộc sống.
+ Tại sao ta cần phải thực hiện đạo lý đó.
+ Chúng ta cần phải làm gì để thực hiện đạo lý đó.
- Bày tỏ quan điểm của người viết:
+ Đánh giá vấn đề: Nêu ý nghĩa của vấn đề, mức độ đúng - sai, đóng góp - hạn chế của vấn đề.
+ Từ sự đánh giá trên, rút ra bài học kinh nghiệm trong cuộc sống cũng như trong học tập, trong nhận thức cũng như trong tư tưởng, tình cảm...
+ Đề xuất phương châm đúng đắn...
3. Kết đoạn: Khẳng định vấn đề
- Khẳng định chung về tư tưởng, đạo lí đã bàn luận ở thân bài (...)
- Lời nhắn gửi đến mọi người (...)
Làm chủ bài văn nghị luận văn học chỉ trong 3 bước.
Giống như cấu trúc của việc làm văn nghị luận xã hội hay đọc hiểu văn bản thì việc ứng dụng sơ đồ tư duy vào nghị luận văn học cũng chỉ cần 3 bước đơn giản:
Bước 1: Tìm hiểu đề, xác định kiểu sơ đồ.
Cho dù muốn làm gì, muốn viết gì trong bài làm đi chăng nữa thì việc đầu tiên khi bắt tay vào làm một bài nghị luận văn học đó là phải xác định được đề bài đã cho thuộc kiểu bài nào.
Theo cấu trúc đề thi hiện nay thì bài nghị luận văn học chủ yếu thuộc kiểu bài nghị luận so sánh hai vấn đề, hai đối tượng, thế nhưng khi đi thi hay kiểm tra trên lớp thì các thầy cô vẫn thường xuyên đưa vào các kiểu bài: Nghị luận về tác phẩm đoạn trích văn xuôi; nghị luận về tác phẩm, đoạn thơ; nghị luận về một ý kiến bàn về văn học.
Việc xác định được kiểu bài bài ngay từ khi đọc đề sẽ giúp cho bạn ngay lập tức hình dung ra được kiểu sơ đồ tư duy nào phù hợp với đề bài này và bạn sẽ hình dung ra được tổng quan bài văn của mình sẽ cần gì.
Khi đó hãy tiếp vào công việc tìm hiểu đề bằng cách trả lời cho câu hỏi: Đề bài hỏi về đối tượng nào, đối tượng đó ra sao, như thế nào? Đề bài yêu cầu cần làm gì với đối tượng đó…
Và thường thì sẽ có 2 dạng đề đó là đề nổi và đề chìm, với đề nổi thì các bạn có thể dễ dàng tìm ra được luận đề của đề bài nhưng còn đề chìm đòi hỏi bạn phải nhớ về tác phẩm, từ đó liên hệ với đề bài để tìm luận đề và hãy nhớ lại lúc trước bạn xác định đề bài thuộc kiểu bài nào nó sẽ giúp ích rất nhiều cho bạn vì mỗi kiểu bài sẽ có những cách hỏi khác nhau.
Xem thêm:
Các bước làm 1 bài nghị luận văn học
Sau khi hoàn thành xong những việc trên mình khuyên bạn nên ghi thật to, thật rõ luận đề của đề bài ra giấy và đặt trước mặt mình vì việc làm đó chính là bạn đã xác định cho mình một hình ảnh trung tâm của toàn bài và từ đó chỉ cần tô màu, trang trí cho hình ảnh là bạn đã hoàn thành một nửa bài văn của mình.
Bước 2: Gợi nhớ kiến thức bằng sơ đồ tư duy.
Sau khi xác định được hình ảnh được hình ảnh trung tâm của toàn bài bước tiếp theo đó là gợi nhớ lại kiến thức và hoàn thành sơ đồ tư duy văn học.
Nhưng trước khi gợi nhớ được một núi kiến thức lớn như vậy thì bạn phải ghi nhớ nó đã. Có 1 cách để ghi nhớ kiến thức nhanh và hiệu quả nhất đó chính là sử dụng sơ đồ tư duy.
Ví dụ trong bài thơ Đất Nước (Nguyễn Khoa Điềm ) một bài thơ khá dài và nhiều kiến thức thì việc bạn cần làm là vẽ một sơ đồ tư duy hoàn chỉnh và ghi nhớ luận điểm là các nhánh có cỡ chữ to, lớn hơn nó sẽ giúp bạn dễ dàng nhớ được bài thơ có bao nhiêu luận điểm.
Từ đó tiếp tục các luận cứ và các dẫn chứng chứng minh. Hãy đếm xem luận điểm đó có bao nhiêu luân cứ rồi ghi số tương tự trên đầu từng luận điểm và như vậy với các luận cứ làm như vậy khi bạn nhớ tới mỗi luận điểm luận cứ thì bạn sẽ biết ngay là nó sẽ gồm bao nhiêu ý và kiến thức ngay lập tức được gợi nhớ lại trong đầu bạn, yên tâm là sẽ không bao giờ lo chuyện thiếu ý.
Bằng cách này bạn sẽ dễ dàng gợi nhớ lại toàn bộ kiến thức một cách dễ dàng và phát thảo nó trong phòng thi. Công việc cuối cùng đó là dựa vào công thức đã có sẵn, hãy hoàn thành bài văn của mình.
Bước 3: Viết bài
Hãy viết bài dựa vào sơ đồ và theo phong cách của cá nhân bạn, đừng câu nệ theo lối diễn đạt của bất cứ ai (đặc biệt đừng bao giờ đi học thuộc một bài văn mỗi nào đó vì nó chỉ khiến cho bạn thêm nặng nề mà thôi ).
Hãy tạo cho bài văn một điểm nhấn bằng văn phong của bạn khi đó người chấm sẽ có cảm giác hứng thú hơn và đọc kĩ bài văn của bạn hơn. Vừa phát huy lối diễn đạt của bản thân vừa đi theo các ý mà sơ đồ tư duy bạn đã soạn điều đó sẽ giúp bài làm của bạn đảm bảo đủ ý, viết có hệ thống, vừa thoải mái nhẹ nhàng khi viết bài.
Cuối cùng mình sẽ cung cấp cho các bạn sơ đồ tư duy tổng quát của các kiểu bài nghị luận văn học thông dụng nhất. Các bạn dựa vào để xác định kiểu bài ở bước một và hoàn thành sơ đồ ở bước hai nha.
Dàn ý nghị luận về một tác phẩm đoạn trích văn xuôi
Dàn ý nghị luận về tác phẩm đoạn thơ
Dàn ý nghị luận về ý kiến bàn về văn học
Dàn ý nghị luận so sánh hai vấn đề hai đối tượng
Mong rằng bài viết này của mình sẽ giúp cho bạn làm chủ được dạng bài nghị luận văn học nha. Đây là một dạng bài khó và khó có thể đạt được điểm tối đa thế nhưng để đạt được 90% điểm số ở dạng bài này là điều hoàn toàn vừa sức khi các bạn vận dụng tốt sơ đồ tư duy và việc ghi nhớ kiến thức và phát thảo ý.
Traloitructuyen.com cũng giúp giải đáp những vấn đề sau đây:
- Kỹ năng viết đoạn văn 200 chữ
- Công thức viết đoạn văn
- Công thức viết văn nghị luận xã hội
- Số đồ cấu trúc đoạn văn nghị luận xã hội
- Cấu trúc bài văn nghị luận xã hội
- Dàn ý đoạn văn nghị luận xã hội
- Cách viết đoạn văn nghị luận xã hội 200 chữ lớp 9
- Cách viết đoạn văn nghị luận xã hội lớp 9