Or you want a quick look: Định nghĩa tỉ số nén là gì?
Tỉ số nén là một thuật ngữ kỹ thuật phổ biến. Nó quyết định tới sức mạnh công suất mà động cơ xe sở hữu.
Tỉ số nén cũng có sự khác nhau giữa động cơ sử dụng nguyên liệu xăng và động cơ sử dụng nguyên liệu dầu Diezel. Vì vậy bạn nên tìm hiểu kỹ thông số kỹ thuật này khi đi mua một chiếc xe mới.
[external_link_head]
Định nghĩa tỉ số nén là gì?
Một động cơ được đánh giá hoạt động tốt, hiệu quả, nồng độ khí thải phát sinh thấp phụ thuộc rất nhiều vào tỉ số nén. Nó được thể hiện qua phép chia giữa tổng của thể tích buồng đốt (A) và thể tích xy lanh (B) chia cho thể tích buồng đốt (A).
Ví dụ một chiếc xe có thể tích buồng đốt (A) = 1 và thể tích xi lanh (B) = 8. Thì dựa theo công thức ta sẽ có phép tính Tỷ số nén = (1+8) / 1 = 9/1 hay 9:1.
>> Xem Thêm
- Hệ thống lái trợ lực điện
- Hud là gì
Ý nghĩa của tỉ số nén
Như chúng ta đã biết nhiên liệu sử dụng đốt cháy trong động cơ là hỗn hợp giữa xăng, dầu và không khí. Lượng nhiên liệu này phải được hòa trộn theo một tỉ lệ nhất định.
[external_link offset=1]Hỗn hợp này sẽ được nén lại nhờ xi lanh, việc làm này giúp gia tăng áp suất trong bầu chứa, mật độ các tinh thể sẽ chuyển động mạnh mẽ hơn.
Nhờ vậy khi có xúc tác đánh lửa từ Bugi nó sẽ dễ dàng được đốt cháy. Hàng triệu vụ nổ sẽ xảy ra đồng thời tạo nên lực đẩy giúp xi lanh vận hành.
Tuy nhiên không phải lực nén càng cao hay tỉ số nén càng cao thì sẽ càng tốt. Tỉ số này phải phù hợp với từng loại động cơ, từng dòng xe và phụ thuộc vào loại nhiên liệu mà xe sử dụng là xăng hay dầu.
Tỉ số nén thấp thì mật độ hòa trộn không khí và nhiên liệu sẽ thấp, quá trình cháy trong buồng đốt diễn ra chậm không đủ để sản sinh công suất cho động cơ vận hành.
Tỉ số nén cao các tinh thể trong hỗn hợp hoạt động với vận động cực đại. Nó sinh ra nhiệt lượng lớn. Các vụ nổ diễn ra ở mức dữ dội sẽ phát sinh ra nhiều hơn lượng khí thải nguy hại.
Các kỹ sư đã đưa ra 2 chỉ số đại lượng tượng trưng cho tỉ số nén là Octan và Cetan.
- Octan biểu thị cho động cơ chạy xăng đó là khả năng chống kích nổ khi gặp xăng
- Cetan biểu thị cho động cơ chạy dầu đó là khả năng tự cháy khi gặp dầu Diesel
| Tỷ số nén | Chỉ số Octan tối ưu | Tỷ số nén | Chỉ số Octan tối ưu |
| 5:1 | 72 | 9:1 | 96 |
| 6:1 | 81 | 10:1 | 100 |
| 7:1 | 87 | 11:1 | 104 |
| 8:1 | 92 | 12:1 | 108 |
Với động cơ chạy xăng mức giới hạn tỉ số nén theo các kỹ sư ô tô đầu ngành là 9-13, và với động cơ dầu Diesel là 15-25.
>> Bạn có thể tham khảo dịch vụ
[external_link offset=2]- Cách âm chống ồn DPRO – Cách chọn vật liệu chuẩn và kỹ thuật thi công phù hợp
Tại sao cần phải giới hạn tỉ số nén
Chúng ta đã biết về ý nghĩa của tỉ số nén, nó có ý nghĩa quan trọng giúp động cơ vận hành một cách tối ưu. Vậy tại sao cần phải giới hạn tỉ số nén?
Đối với động cơ xăng tỉ số nén càng lớn thì khả năng kích nổ và mật độ nổ diễn ra với số lượng càng nhiều và nhanh. Công suất động cơ vì thế sẽ được nâng lên.
Đối với động cơ dầu thì ngược lại tỉ số nén thấp ở mức phù hợp sẽ giúp hỗn hợp nhiên liệu trong buồng đốt tự cháy. Động cơ hoạt động êm ái hơn, hiệu quả vận hành được tăng lên.
Tuy nhiên tỉ số nén vẫn phải đáp ứng duy trì áp suất ở một chỉ số theo quy chuẩn. Bởi nếu nó ở mức quá thấp sẽ dẫn tới hiện tượng động cơ không nổ được, do hỗn hợp nhiên liệu không thể tự đốt cháy.
Thông số về tỉ số nén đều được nhà sản xuất công bố theo từng mẫu xe. Bạn nên tìm hiểu về nó để nắm bắt hiểu thêm về cấu tạo chi tiết động cơ mà xe được trang bị.
